De menstruele cyclus eenvoudig uitgelegd

Begrijpen en navigeren door je menstruatiecyclus: Een compleet overzicht

Je menstruatie of je regels

De cyclus van je menstruatie of regels start op de eerste dag van je menstruatie/regels, die bekend staat als dag 1. Deze fase van de cyclus duurt doorgaans tussen de 3 en 7 dagen. Gedurende deze tijd vindt er een natuurlijk proces plaats waarbij het baarmoederslijmvlies, dat tijdens de vorige cyclus is opgebouwd, wordt afgestoten. Dit markeert het begin van een nieuwe cyclus en is een essentieel onderdeel van het menstruele proces, waarin je lichaam zich voorbereidt op de komende fasen van de cyclus.

Voorbereiding op ovulatie

De cyclus zet zich voort met de hypofyse die het follikelstimulerend hormoon (FSH) produceert. FSH speelt een cruciale rol in het stimuleren van je eierstokken om volwassen eicellen te ontwikkelen. Binnen je eierstokken ontwikkelen zich meerdere met vloeistof gevulde follikels, elk met een onrijpe eicel. Naarmate het FSH de follikels stimuleert, neemt het oestrogeenniveau in je lichaam toe, beginnend op zijn laagste punt op de eerste dag van je menstruatie of regels.

Naarmate deze follikels groeien, zal één follikel dominant worden, waarin de eicel zich verder ontwikkelt. Tegelijkertijd leidt de stijging van oestrogeen tot de verdikking van de baarmoederwand, voorbereidend op een mogelijke zwangerschap. Verhoogde oestrogeenspiegels stimuleren ook de productie van vruchtbaar baarmoederslijm, wat de overlevingskansen en mobiliteit van sperma bevordert.

Ovulatie

Een verdere toename van oestrogeen leidt uiteindelijk tot een piek in het luteïniserend hormoon (LH). Deze LH-piek resulteert in het openbarsten van de follikel en de vrijlating van de volwassen eicel, de eisprong of ovulatie genoemd. Ovulatiedagen variëren per vrouw en per cyclus. Sommige vrouwen ervaren ovulatiepijn, terwijl anderen geen tekenen merken. 

Na de ovulatie

Post-ovulatie reist de eicel door de eileider naar de baarmoeder, overlevend tot 24 uur. Sperma kan echter 3 tot 5 dagen leven, waardoor de dagen rond de ovulatie je meest vruchtbare periode zijn. Na ovulatie begint de follikel met de productie van progesteron, essentieel voor de verdere voorbereiding van de baarmoederwand op een bevruchte eicel. Gedurende deze fase kan je symptomen van premenstruele spanning (PMS) ervaren, zoals gevoelige borsten en stemmingswisselingen.

Als de eicel niet bevrucht wordt, begint de lege follikel in de eierstok te krimpen. Dit leidt tot een daling van de hormonen oestrogeen en progesteron. Zonder deze hormonen om het baarmoederslijmvlies te ondersteunen, wordt de verdikte laag van de baarmoederwand afgebroken en door het lichaam afgestoten. Dit markeert het begin van de menstruatie en tevens het begin van een nieuwe menstruatiecyclus. "Help de rode vloed is begonnen!"

In het geval van bevruchting van de eicel, vindt er een ander proces plaats. De bevruchte eicel nestelt zich in de baarmoederwand, gewoonlijk ongeveer een week na de bevruchting. Wanneer dit gebeurt, start je lichaam met de productie van het zwangerschapshormoon humaan choriongonadotrofine (hCG). Dit hormoon zorgt ervoor dat de lege follikel actief blijft, waardoor het oestrogeen en progesteron blijft produceren. Deze hormonen zijn essentieel om de baarmoederwand in stand te houden totdat de placenta, die de nodige voedingsstoffen levert voor de ontwikkeling van het embryo, voldoende ontwikkeld is om de zwangerschap te ondersteunen.